چگونه تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک جهانی بر اسرائیل در منطقه تأثیر گذاشته است؟

این یک پرسش محوری و مهم در مورد دینامیک‌های ژئوپلیتیک کنونی است.

بر اساس منابع ارائه شده، تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک جهانی، به ویژه با ظهور نظم نوین جهانی و تغییر روابط قدرت، به طور چشمگیری بر موقعیت اسرائیل در منطقه تأثیر گذاشته است.

در اینجا به تفصیل به تأثیرات اصلی این تنش‌ها بر موقعیت اسرائیل می‌پردازیم:

۱. تغییر در روابط منطقه‌ای و ظهور اتحادهای جدید

تشدید تنش‌های جهانی و تلاش برای منزوی کردن روسیه و تهدید چین، به شکل‌گیری شراکت عمیق‌تر بین روسیه و چین منجر شد و موجب تسریع در توسعه بریکس به عنوان یک قدرت مالی جایگزین در اقتصاد جهانی شد.

این تحولات به طور مستقیم بر خاورمیانه اثر گذاشته است:

• بهبود موقعیت ایران: ایران وارد بریکس شده است و از نظر اقتصادی در موقعیت بهتری نسبت به ۱۰ سال گذشته قرار دارد. همچنین، روسیه و چین حمایت قاطعی از ایران دارند، برخلاف مذاکرات برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA) در سال ۲۰۱۵ که در آن دو کشور با احتیاط برخورد می‌کردند. روسیه همچنین یک توافقنامه امنیتی جامع با ایران امضا کرده است .
• نزدیکی ایران و اعراب: واقعیت خاورمیانه با نوع جدیدی از روابط بین ایران و عربستان سعودی تغییر کرده است. در حال حاضر، عربستان سعودی و ایران به شکل بی‌سابقه‌ای متعهد به حمایت از یکدیگر شده‌اند. منابع اظهار می‌دارند که این وضعیت کاملاً برعکس تصویری است که بنیامین نتانیاهو از خاورمیانه ترسیم می‌کرد که در آن کشورهای عربی به اسرائیل نزدیک می‌شوند و ایران دشمن است.
• از دست رفتن کنترل: با اتحاد ایران و عربستان و قدرت‌نمایی چین و روسیه، به نظر می‌رسد دولت آمریکا (دولت ترامپ) در حال جبران عقب‌ماندگی است و ممکن است کنترل روایت را از دست داده باشد و حتی عمق این تغییرات را به طور کامل درک نکرده باشد [۱۹]. این تحولات در مراحل اولیه تولد یک نظم نوین جهانی رخ می‌دهد.

۲. کاهش حمایت و اعمال فشار از سوی آمریکا

نفوذ جهانی آمریکا در حال افول است و این امر به اسرائیل اجازه نمی‌دهد که بتواند سیاست‌های خود را به آمریکا دیکته کند، بلکه این آمریکاست که در موقعیت دیکته کردن شرایط به اسرائیل قرار دارد.

• اختلاف علنی با رهبری: گزارش‌های عمومی حاکی از آن است که اختلافی بین دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو به وجود آمده است، به طوری که ترامپ از اقداماتی که نتانیاهو انجام داده و همچنین از آنچه باور دارد سوءاستفاده نتانیاهو از او بوده است، ناراضی است.
• اقدامات بدون اطلاع اسرائیل: ایالات متحده اقداماتی انجام داده است که نشان‌دهنده یک شکاف است: گزارش شده است که در مورد توافق با حوثی‌ها چیزی به اسرائیلی‌ها گفته نشده است. همچنین، مذاکرات برای آزادی گروگان دوتابعیتی اسرائیلی-آمریکایی مستقیماً با قطر، مصر و حماس انجام شد و اسرائیل در جریان قرار نگرفت.
• نقش حیاتی کمک‌های آمریکا: با وجود اینکه نتانیاهو اظهار داشته که اسرائیل “باید یاد بگیرد بدون کمک امنیتی آمریکا زندگی کند”، منابع تأکید می‌کنند که نقش ایالات متحده در تأمین کمک‌های مالی و نظامی برای اسرائیل حیاتی است و اسرائیل بدون آن آسیب‌پذیر خواهد بود. ایالات متحده کارت برنده را در اختیار دارد و می‌تواند شرایطی را تحمیل کند و تغییراتی را اعمال نماید.
• درخواست‌های منطقه‌ای: در یک سناریوی ایده‌آل (هرچند دور از ذهن)، عربستان سعودی می‌تواند از ترامپ بخواهد که اگر خواهان روابط عادی‌سازی است، باید «نسل‌کشی در اسرائیل را متوقف کند»، «تأمین بمب‌ها را متوقف کند» و بر رساندن کمک‌های بشردوستانه به مردم فلسطین اصرار ورزد.

۳. تغییرات در افکار عمومی و مشروعیت بین‌المللی

موقعیت اسرائیل در عرصه بین‌المللی و حتی در داخل ایالات متحده به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است:

• تغییر افکار عمومی آمریکا: حمایت قاطع پیشین از اسرائیل در ایالات متحده در حال تغییر است. به لطف رسانه‌های اجتماعی، مردم در حال مشاهده تصاویر کودکان کشته شده و غیرنظامیان به قتل رسیده هستند. در حال حاضر، تعداد فزاینده‌ای از افراد زیر ۵۰ سال، اسرائیل را تحقیر می‌کنند.
• از دست رفتن نفوذ مالی: در نقطه‌ای، نفوذ مالی اسرائیل بر ایالات متحده که از طریق رشوه اعمال می‌شود، باید پایان یابد. این وضعیت باعث شده است که اسرائیل به یک «دولت جنایتکار» و منفور در جهان تبدیل شود . این تغییرات برای آینده اسرائیل یک مشکل محسوب می‌شود، زیرا دیگر نمی‌توانند روی خریدن رأی هر سیاستمدار آمریکایی حساب کنند .
• طرد شدن بین‌المللی: این وضعیت منجر به وقوع همان چیزی شده است که اسرائیلی‌ها ادعا می‌کنند می‌خواهند از آن دوری کنند: تک افتادن و مورد آزار و اذیت قرار گرفتن. به عنوان مثال، در یک مورد، صاحب رستورانی در سایگون، هنگامی که متوجه شد یک خانواده یهودی هستند، به آن‌ها دستور داد که رستوران را ترک کنند.

نتیجه‌گیری به شکل یک تمثیل:

اگر وضعیت ژئوپلیتیک جهانی را مانند یک جزر و مد بزرگ در نظر بگیریم، اسرائیل در گذشته بر روی یک قایق محکم به نام “حمایت قاطع آمریکا” در حال حرکت بود.

اما تشدید تنش‌های جهانی و تغییر ائتلاف‌ها (به ویژه اتحاد ایران و عربستان و ظهور بلوک شرق) به مثابه جزر و مدی است که مسیر آب‌ها را تغییر داده، قایق‌های جدیدی (مانند بریکس) را به حرکت درآورده و قایق اسرائیل را در معرض موج‌های شدیدتری قرار داده که حتی می‌تواند آن را بدون تکیه‌گاه اصلی‌اش (حمایت بی‌قید و شرط آمریکا) آسیب‌پذیر کند .