
تلاشهای بینالمللی متعددی در حال حاضر بر مهار تجارت نفت، عمدتاً از طریق تحریمهای اقتصادی و ابتکارات مرتبط با آب و هوا، متمرکز شده است.
تنشهای سیاسی عامل اصلی تحریمها هستند، در حالی که نگرانیهای زیستمحیطی، کاهش گستردهتر مصرف سوختهای فسیلی و گذار به انرژیهای تجدیدپذیر را ضروری میسازد.
تحریمها و اهرم سیاسی
چندین کشور تولیدکننده نفت با تلاشهای هدفمند برای محدود کردن تجارت نفت خود، اغلب با استفاده از تحریمها و فشار دیپلماتیک، مواجه هستند.
روسیه: کشورهای گروه هفت (G7) در حال نهایی کردن برنامههایی برای تشدید تحریمها علیه روسیه به دلیل ادامه جنگ در اوکراین هستند.
تحریمهای اخیر ایالات متحده در حال حاضر به کاهش حمل و نقل دریایی نفت خام روسیه کمک کرده است.
ایالات متحده همچنین با مرتبط کردن نفت خام روسیه با معاملات تجاری و اعمال تعرفهها، کشورهایی مانند هند را تحت فشار قرار داده است تا خرید نفت خام تخفیفدار روسیه را کاهش دهند.
ایران: ایالات متحده و سایر نهادها در تلاشند تا تحریمهایی را علیه صادرات نفت ایران که عمدتاً به چین میرود، اعمال کنند.
تاکتیکها شامل افزایش بازرسی از تانکرهای مرتبط با ایران و هدف قرار دادن پالایشگاههای خاص با تحریمهای مستقیم است.
در اکتبر ۲۰۲۵، وزارت خزانهداری ایالات متحده تحریمها علیه شبکه نفتی ایران را تشدید کرد.
ونزوئلا: پس از روی کار آمدن دولت جدید در ژانویه ۲۰۲۵، ایالات متحده تعرفههایی را برای کشورهایی که نفت ونزوئلا را وارد میکنند، وضع کرد.
در حالی که برخی از کشورها خود را با این تعرفهها وفق دادهاند، چین با وجود این تعرفهها همچنان به واردات نفت ونزوئلا ادامه میدهد.
در نوامبر ۲۰۲۵، مذاکرات بین ایالات متحده و ونزوئلا باعث نوسانات بازار شد.
تلاشها برای کاهش تقاضای جهانی نفت
به موازات تلاشهای سیاسی، اهداف اقلیمی نیز در حال پیشبرد تلاشها برای کاهش مصرف سوختهای فسیلی به طور گستردهتر هستند.
گذار انرژی چین: چین قصد دارد گذار خود به منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی باد و خورشید را تسریع کند.
این کشور پیشبینی میکند که سوختهای فسیلی تا سال ۲۰۳۰ کمتر از ۷۵ درصد از کل مصرف انرژی خود را تشکیل دهند که این امر بر تجارت نفت و زغال سنگ آن تأثیر خواهد گذاشت.
توافقنامههای جهانی آب و هوا: در کنفرانس آب و هوای سازمان ملل متحد (COP30) در نوامبر 2025، بیش از 80 کشور اعلامیه بلم (Belém Declaration) را امضا کردند که آنها را متعهد به تلاش برای گذار از سوختهای فسیلی میکند.
هدف از این تلاش، تدوین نقشه راهی برای حذف تدریجی این سوختها در کنفرانسهای آینده است.
پذیرش خودروهای برقی: انتظار میرود محبوبیت روزافزون خودروهای برقی (EV) مصرف نفت را طی دو دهه آینده به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
این تغییر در حال حاضر بر روند تقاضای نفت تأثیر گذاشته و جریانهای تجاری را تغییر شکل میدهد.
بازارهای کربن: سیستم تجارت انتشار گازهای گلخانهای (ETS) اتحادیه اروپا ابزاری کلیدی برای مهار انتشار گازهای گلخانهای با تعیین قیمت برای کربن است.
این سیستم در مرحله چهارم خود قرار دارد که تا سال ۲۰۳۰ ادامه دارد و هدف آن کاهش نشت کربن و ردیابی شفاف انتشار گازهای گلخانهای است.
زمینه فعلی بازار
روند قیمت نفت: در اواخر سال ۲۰۲۵، قیمت نفت خام به دلیل عواملی مانند تحولات ژئوپلیتیکی و عرضه بیش از حد بازار، در حال کاهش بود و عرضه از تقاضا پیشی میگرفت.
واکنش اوپک پلاس: در پاسخ به پویایی بازار، اتحاد اوپک پلاس افزایش تولید نفت را برای سه ماهه اول سال 2026 متوقف کرده است.
جلسه این گروه در اواخر نوامبر 2025 بر سهمیههای تولید برای سال 2027 و پس از آن متمرکز بود.
جهان تحلیل- تحلیل اخبار و رویدادهای مهم ۲۴ ساعت گذشته از منابع معتبر جهان در یک نگاه